གླ་བ།
གླ་བ་ནི་འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་རེད། དེ་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཆའི་ནགས་གསེབ་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། གླ་བ་ཕོ་རིགས་ཀྱི་གླ་རྩི་སྟེ་ཕོ་མཚན་སྔོན་གྱི་ཁུག་མ་དེ་སྨན་རྩ་ཆེན་ཡིན་ཕྱིར། རྔོན་པས་ལྐོག་བསོད་བྱེད་དྲགས་པས་ད་ལྟ་མེད་པར་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པས་སྲོང་སྐྱོབས་བྱེད་པར་སྐུལ་བ་ཡིན།
གླ་བའི་ངོས་འཛིན།
རྩོམ་སྒྲིགགླ་བའམ་གླ་བ་སྨུག་ཆུང༌ཟེར། རྩྭ་གཟན་འོ་འཐུང་གི་རིགས་ཡིན། གཟུགས་ནར་མོ་སྒུར་དབྱིབས་ཅན། དེ་ལས་རོ་སྨད་མཐོ་བ། རྣ་ཅོག་རིང་ཤིང་གོར་མོ་ཅན། རོ་སྨད་རྒྱས་ཤིང་འཁྱིལ་བ། རྒྱབ་ནས་བལྟ་བའི་ཚེ་ལུས་ཡོངས་རོ་སྨད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་ལྟར་བུ། རྔ་མ་ཅུང་ཆུང་བ། ཕོའི་རྔ་མ་ལ་སྤུ་མེད་པ། ཕོ་ཡི་རྔ་མ་འདི་ལས་དབང་ངམ་ན་ཚ་ཅི་ཞིག་གིས་ཟ་འཕྲུག་ཡང་ཡང་ལངས་ནས་ཡར་རྒྱུགས་མར་རྒྱུགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ། རྡོ་སོ་དང༌། གད་པ། ཤིང་དུམ་སོགས་སུ་ཡང་ཡང་བརྡར་དགོས་བྱུང་བ། དེའི་དབང་གིས་སྤུ་དང་པགས་པ་ཟད་ནས་རྨ་ཤུ་ཐོན་པ། དེ་ལ་དབྱར་གྱི་དུས་སུ་འབུ་སྲིན་ཕྲ་མོ་རྣམས་རྨ་ཁ་དེར་འབབ་ནས་གཏན་དུ་སྡོད་འཇུག་གི་མེད་པ། དགུན་དུས་སུ་རྔ་མ་དེར་སྤུ་མེད་པས་གྲང་ངར་གྱིས་ཕྱིད་ནས་ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་འཛག་པ། མདོར་ན་དུས་བཞིར་རྔ་མ་འདི་ཟ་འཕྲུག་ལངས་ནས་སྡོད་དུ་མི་གཅུག་ཅིང་ལྷག་པར་དགུན་ཁ་གྲང་ངར་ཆེ་བ་དང༌། དབྱར་ཀ་ཚ་བ་ཆེ་བའི་དུས་དེར་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བ། དེ་ལྟར་ཟ་འཕྲུག་འདི་མ་བརྡར་ན་ཡེ་ནས་མི་བཟོད་པས་གནས་ཡུལ་གྱི་རྒྱུ་ལམ་ངེས་ཅན་ཞིག་ནས་བྲག་སྣ་དང༌། ཤིང་སོ། གད་སྣ་སོགས་ལ་རྟག་པར་བརྡར་གྱི་ཡོད་པས་དེར་དྲི་མ་ངར་པོ་ཞིག་ཀྱང་འཐུལ་བཞིན་ཡོད་པ། རི་དྭགས་རྔོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྔ་མ་བརྡར་ས་འདི་གང་དུ་ཡོད་པ་བཙལ་ནས་དེར་ས་རྙི་སོགས་རྒྱ་བཞག་ནས་རི་དྭགས་འདི་སྟབས་ཤིན་ཏུ་བདེ་བོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འཛིན་འགྲོ་བ་བཅས་ནི་ཅི་འདྲའི་ལས་ངན་ཞིག་རེད་ཨང༌། མོ་ཡི་རིགས་ལ་རྔ་མའི་དཀའ་ངལ་འདི་མེད། ཡང་ཡུལ་དེའི་ཉེ་སྐོར་དུ་གླ་བ་ཕོ་གཉིས་ཡོད་ན་ཁོང་གཉིས་རྟག་པར་འཛིང་ཤིང་འདེད་རེས་དང༌། སྡིག་རེས་བྱེད་པ། དེ་ལྟར་བག་མེད་དུ་གང་སར་འདེད་རེས་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྔོན་པ་ལ་གོ་སྐབས་སྐྲུན་གྱི་ཡོད་པ། འོན་ཀྱང་ཁོ་གཉིས་ཞེ་གཏིང་ནས་འཆི་གསོན་ཐུག་པའི་དམར་འཛིང་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད་རྩྭ་མཉམ་ཟ་དང༌། ཆུ་མཉམ་འཐུང་བྱེད་པ་སོགས་གཅིག་ཤོས་མེད་ན་གཅིག་ཤོས་དེ་སྡོད་མི་ཐུབ་པ་ལྟར་གང་སར་བཙལ་ནས་འགྲོ་གི་ཡོད། རྔོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་ཤོས་དེ་སོད་ན་གཅིག་ཤོས་སྔར་གྱི་གནས་ཤུལ་དེར་སྒུགས་ནས་གསོད་ཆོག་པར་བཤད། འདི་ལ་བོད་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་གླ་བ་ཁ་འཐབ་ཟེར། ཡུལ་གྱི་ནང་དུ་ཞེ་ནས་མཐུན་ཞིང་རྟག་པར་ཁ་རྩོད་རྒྱག་མཁན་གྱི་མི་ལ་གླ་བ་ཁ་འཐབ་ཅེས་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་མཚོན་པར་བྱེད། ཉིན་གུང་དང༌། མཚན་གུང་ལ་བྲག་སྐྱིབས་སོགས་སུ་ཡིབ་སྡོད་བྱེད་པ་དང༌། སྲོད་དང་ཐོ་རེངས་གཉིས་ནི་རྩྭ་དང་ལྕུག་ཕྲན་སོགས་གཟན་ལ་རོལ་བའི་དུས་ཡིན། རིལ་མ་གནས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པར་བྱེད། གླ་བ་ཕོ་མོ་རིལ་མ་དང༌། གཅིན་པའི་དྲི་ཡིས་འབྱེད་པར་ནུས་ཟེར། གླ་བའི་ཤ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་ཕོ་ཡི་ཤ་ནི་ཡར་སོ་མཆེ་བ་ཅན་གྱི་ཤ་ཡིན་པས་ཁྱི་ཤ་དང་མཚུངས་པར་བཤད་ཅིང་ཕལ་ཆེར་ཟ་མི་མེད། ལྷག་པར་ཤ་འདི་ལ་གླ་རྩི་དྲི་མ་འདྲ་བོ་སྣས་མི་བཟོད་པར་བྲོ་གི་ཡོད་པས་ཟ་མི་ཐུབ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གླ་ཕོའི་རྔ་མ་འདི་ནི་ཞིམ་མངར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་ནས་ཟ་མཁན་རེ་གཉིས་ཡོད་སྲིད་པ་འདུག ངག་རྒྱུན་དུ། ཞིམ་པོ་ཁ་གང༌། གླ་བའི་རྔ་མ། ཟེར། འདི་ནི་ཚིལ་དང་མར་ཁུ་རང་བཞིན་ཅན་དྲོད་ཤུགས་ཆེ་བ་ཞིག་སྟེ། རྟ་དབུགས་ཐག་བུད་པ་དགུན་ཁ་ལྷག་གདོང་ཤིན་ཏུ་གྲང་བའི་སྐབས་དེར་སྤྲད་གི་ཡོད། གླ་བའི་སྤུ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་ཅིང་བཀུག་ན་ཆག་འགྲོ་སྙམ་པ་ལྟར་བུ་ཡོད་ཟེར་བས་སྤུ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། གླ་བ་ཡོད་སའི་གནས་དེར་སྦྲུལ་ཡོད་ན་གླ་བའི་སྤུ་ཟུག་ནས་འཆི་འགྲོ་བར་གྲགས། ཟེར་བ་ལྟར་གླ་ལྤགས་འདི་ནི་པགས་མཉེད་མ་འདི་ནི་ཁྲོག་སྨན་སོགས་ཀྱི་སྨན་ཁུག་ལ་འདི་བཟོ་བ་ཡིན། ཡང་ཕོ་ཡི་ཡ་སོའི་མཆེ་བ་རིང་པོ་ཕྱིར་མངོན་པ། མོ་དེ་ལས་ལྡོག་པ། ཕོ་ཡུ་མོ་ཡུ་ཡིན་པ་བཅས་ནི་གླ་བ་སྤྱི་ཡི་ཁྱད་ཆོས་རེད། མང་ཁྲོད་ཀྱི་ཁེད་དུ། གླ་ཨ་ཐེ་ཞིག་ལ་ཐེ་དགུ་ཡོད།། གླ་ལྤགས་སྐྱ་མོ་དར་ལ་ཐེ།། གླ་རྩི་བཟང་དྲུག་སྨན་ལ་ཐེ།། རྣ་ཅོག་སྨུག་ཆུང་དྲེལ་ལ་ཐེ།། སྤུ་རྩེ་ནག་པོ་ནོར་ལ་ཐེ།། སྤུ་སྐེད་ཚེ་ཚེ་ར་ལ་ཐེ།། སྤུ་རྟིང་གཡང་དཀར་ལུག་ལ་ཐེ།། གཞན་རྣམས་མ་དྲན།
གླ་བའི་དབྱེ་བ།
རྩོམ་སྒྲིགདེང་དུས་ཚན་རིག་པས་དཔྱད་བརྗོད་དང་བསམ་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་འདི་དག་འཛམ་གླིང་གི་གླ་བ་སྤྱི་དང་མེལ་ནས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པས་དབྱེ་བ་འདི་དག་སྐབས་སུ་མ་བབ། བོད་ཡུལ་གྱི་གླ་བ་འདི་ལ་རིགས་གཉིས། གླ་ནག་དང༌། གླ་སྐྱ་གཉིས། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་གཙོ་བོ་གནས་ཡུལ་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན། རྨ་ཆུ། འབྲི་ཆུ། རྫ་ཆུ། རྒྱ་མོ་རྔུལ་ཆུ་སྟེ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡི་འབབ་རྒྱུན་གྱི་སྨད་ཕྱོགས། མདོར་ན་ལྕང་མ་དང་གླང་མ་སོགས་ནགས་རོང་སྟུག་པོའི་གསེབ་ཏུ་གནས་པ། ཤིང་སྡོང་སོགས་སུ་ཅུང་ཙམ་འཛེགས་ཐུབ་པ། མདོག་ཁམ་ནག འཕོང་ཚོས་སེར་ཤས་ཆེ་བ། འདི་ལ་གླ་ནག་ཟེར། ཡང་རྫ་གསེབ་དང༌། བྲག་བར། ས་ཁད་མཐོ་སྒང་དུ་གནས་པའི་རིགས་རྣམས་ལ་གླ་སྐྱ་ཟེར་ཞིང་གླ་ནག་ལས་ཆེ་བ་ཡིན།
གླ་བའི་བྱུང་རབས།
རྩོམ་སྒྲིགདེང་སང་ཚན་རིག་པས་སྲོག་ཆགས་འདི་ནི་ཆེས་གདོད་མའི་སྲོག་ཆགས་དཀོན་གྲས་ཤིག་སྟེ་གླིང་ཆེན་ཨེ་ཤ་ཡའི་མངའ་ཁོངས་མ་གཏོགས་མེད་པར་བཤད།འོན་ཀྱང་ཏུང་ཧོང་ཡིག་ཆ་སོགས་བྱུང་རབས་རྙིང་པ་རྣམས་སུ་གླ་རྩི་སྨན་དུ་བཀོལ་བ་གསལ་བ་དང༌། བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་ཁྲི་གཙུག་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་ལི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་རི་དྭགས་འདི་ཉིད་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་ལི་བོད་བར་གྱི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་བ་གསལ་ཏེ་སྦ་བཞེད་༧༦ལས། གླ་བ་གཅིག་ལྕགས་ཀྱི་དྲ་བར་བཅུག་ནས་འདི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཡིན་པས་འདི་བཞེས་ལ། ལི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པ་བཟོ་བོ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་ཟེར་བ་དེ་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་ཐུགས་དམ་གྱི་ལྷ་ཁང་གི་བཟོ་བྱེད་པ་ལ་གནང་བ་ཞུ་བྱ་བ་དང༌། དེ་མ་གནང་ན་བཙན་པོའི་ཐུགས་ཁྲོས་ནས་དམག་འདྲེན་ནོ་བྱ་བའི་སྒྲོམ་བུ་བསྐུར་ནས་ཕོ་ཉ་བཏང༌། ཕོ་ཉ་བས་དེ་ལི་རྗེ་ལ་ཕུལ་བས། ལི་རྗེས་བཀའ་སྒྲོམ་གཟིགས་ནས། སྤོས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཆུ་དང་རིལ་མ་ཚུན་ཆད་སྤོས་སུ་བྱུང་བས་ཞུ་རྟེན་ལའང་མཉེས། བཙན་པོའི་བཀའ་མ་ཉན་ན་དམག་ལའང་འཇིགས་ནས། བཀའ་སྒྲོམ་ནས་བྱུང་བ་ལྟར་རྫོང་བར་ཆད་ནས། ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སུ་ཕྱི་ཕྱོགས་འབྲེལ་བ་འཛུགས་པའི་ཆེད་དུ་རི་དྭགས་འདི་དག་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འབུལ་བའི་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས་གང་བྱུང་གསོད་བཟུང་བྱེད་གི་མེད་པར་ངེས། ཡང་དཔོན་དང་བླ་མ་འགའ་ཞིག་གིས་གླེའུ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ་བདག་ཉར་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་ནི་མགྲོན་པོ་གསར་པ་ལྟར་བུ་འབྱོར་སྐབས་གྲིབ་འདྲ་བ་ཞིག་གིས་ཤི་འགྲོ་བར་བཤད། རེ་གཉིས་གསོན་པོར་གནས་པའང་ཡོད་འདུག ང་རང་གཡག་ལུག་གི་རྫི་བོ་འགྲོ་ཐུབ་ཙམ་གྱི་སྐབས་སུ་རི་ནས་འགྲོ་སྐབས་གླ་བ་ཁ་འཐབ་དང༌། གླ་བ་ཕོ་མོ་མང་པོ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཅིང༌། བྲག་ཕུག་ནས་གླ་བ་ཉྭ་བཟུང་བྱས་ཏེ་དབུགས་བཀག་ནས་བསད་པ་མིག་གིས་མཐོང་མྱོང༌། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་གླ་རྩི་གོང་ཚད་ཆེ་རུ་སོང་བས་ཡུལ་གང་ཞིག་ཏུ་གླ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཐོས་ན་དེར་ཉལ་ཆས་ཁུར་ནས་བསྒུགས་སྡོད་བྱེད་ཅིང་མེ་མདའ་དང་རྒྱ་རྙི་སོགས་ཀྱི་འོག་ནས་གཅིག་ཀྱང་ཐར་བ་མངག་གི་མི་འདུག་པས་ཕལ་ཆེར་རྩ་སྟོང་དུ་བཏང་ཚར་བའི་ཚོད་ཡིན།
གླ་རྩི།
རྩོམ་སྒྲིགགླ་རྩི་ནི་གླ་བ་ཕོ་ཡི་ཕོ་མཚན་གྱི་སྔོན་དེར་ཁུག་མ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་ལྟེ་ཐག་ཆད་པའི་ཐད་དེར་རེད། རྗེ་ས་པཎ་གྱིས། དྲི་ཞིམ་བྱུང་ན་རི་དྭགས་ཀྱི།། ལྟེ་བ་ལས་ཀྱང་གླ་རྩི་ལེན།། གསུངས་པ་ལྟར་ལྟེ་བ་རང་ལ་ཡོད་པ་ཡིན། སྤྱིར་གླ་བ་སྐྱེས་ནས་ལོ་ན་གསུམ་ཙམ་མ་ཟིན་གྱི་བར་དེ་གླ་རྩི་གསོག་ཐུབ་ཀྱིན་མེད་པར་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་རྩི་ཁུག་དེ་རྣག་གིས་གང་ནས་ཡོད། ཡང་གླ་ཕོ་ཁ་ཤས་གཏན་ནས་གླ་རྩི་གསོག་མི་ཐུབ་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡུལ་མིས་བྱའགོང་པོ་རྩི་སྟོང་ཟེར། དབྱར་ཉི་ལོག་སྐབས་བྱཉི་མ་ལོག་རྩི་ཞེས་གླ་རྩི་ཁུག་མ་དེ་ཕལ་ཆེར་ཆུས་གང་ནས་ལྷུག་ལྷུག་གྱུར་ཅིང་ནང་ནས་གླ་རྩི་རྡོག་རྡོག་ཆེར་ལེན་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་འདྲ་བ་ཡོང་བས་དབྱར་རྩི་ངན་པ་དང༌། དགུན་རྩི་བཟང་བ་ཡིན། གནའ་དུས་སུ་གླ་རྩི་ཆེ་ཆུང་འཇལ་ཐབས་ཤིག་ནི་ཁ་ཡི་ནང་དུ་བཅུག་པ་ཡིན། གླ་རྩི་ཆེ་ཤོས་ནི་ཁ་ཡི་ནང་དུ་མི་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་བྱཁ་རྩི་མི་འཕྲོད་པ་ཟེར་ཞིང་ཆེས་ཆེའི་མཐར་ཐུག་པར་བཤད། གླ་རྩི་ལེན་སྟངས་ནི་དབོ་འོག་པགས་པ་ཕལ་ཆེར་གོར་མོ་བྱེད་ནས་ལེན་དགོས་པ་མ་ཟད་གཅིན་རྒྱུད་ཀྱང་མཉམ་དུ་བཀོག་དགོས་ཀྱི་འདུག འོན་ཀྱང་རླིག་རིལ་མ་བཀོག་ཀྱང་ཆོག འདི་གླ་རྩི་མ་རེད། དེ་ནས་ཁབ་སྦོམ་པོ་ཞིག་གིས་གཅིན་རྒྱུད་སོགས་རྒྱུས་པའི་རིགས་རྣམས་རྩི་ཁུག་ནང་དུ་དྲངས་ན། དེས་སྲང་ལ་འཇལ་སྐབས་ལྗིད་ཚད་མཐོ་རུ་ཡོང་བ་ཡིན་ཟེར། རྔོན་པ་དང་གླ་རྩི་ཉོ་ཚོང་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ལྕགས་ཐུར་སྣེ་མོ་གོར་གོར་ཅན་རྣ་ཅོག་གཤང་བྱེད་འདྲ་བ་ཡོད། འདི་ལ་རྩི་ཁབ་ཟེར། རྩི་ཁབ་ཀྱིས་གླ་རྩི་དག་མིན་ལྟ་སྐབས་ཀྱང་རྒྱུས་པའི་རིགས་རྣམས་ཕྱི་རུ་མཐེན་མི་ཐུབ་པས་རྫུས་མ་ཐོན་གྱིན་མེད་ཟེར། དེ་ནས་གླ་རྩི་དེའི་མཐའ་སྐོར་ནས་ཤིང་ཕྲན་གོར་མོ་ཞིག་གི་མཉམ་དུ་ཚེམས་དགོས། དེ་ལ་རྩི་ར་བཀུག་ཟེར། དེས་སྐམ་སླ་བ་དང༌། མིག་ལ་རྔམས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཆེད་ཡིན། གླ་ནག་གི་རྩི་བཟང་བ་དང༌། གླ་སྐྱའི་རྩི་ངན། ནང་དུ་རྩི་རིལ་གཅིག་རྡོག་ཡིན་པར་རབ་དང༌། རྩི་ཕྱེ་ཅན་ཐ་མ། མདོག་དམར་སེར་མཆོག་དང༌། ཁམ་ནག་ངན་པ་བཅས་སོ།། གླ་རྩིའི་ཕན་ཡོན་ནི། གླ་རྩི་མུལ་གྱི་གཤེད་མ་ཡིན་པ་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལ་ཡོངས་གྲགས་ལྟར་དང༌། སྨན་གཞུང་ལས། གླ་རྩིས་དུག་སྲིན་མཁལ་ནད་གཉན་ཚད་སེལ།། ཞེས་སོ།། ཅེས་པ་འདི་ནི་མི་རྐང་གླིང་བུ་ནས་བྲིས་པའི་གླ་བའི་གཟུངས་ལས་ཅུང་ཟད་བཅོས་དེ་འདིར་བཀོད་པ་ལགས་ཅེས་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ནས།། །།