བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན།

ལོ་རྒྱུས། རྩོམ་སྒྲིག

གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ནི་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནུབ་ངོས་ཉེ་སྐོར་ཉི་མ་ རིའི་ལྷོ་འདབས་སུ་ཆས་ཤིང་།དེ་ནི་གཙང་ཁུལ་གྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་ སྡེ་ཆེ་ཤོས་ཡིན།གདན་ས་དེ་ནི་རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་པའི་ཞལ་སློབ་ཏཱ་བླ་སྐུ་ཕྲེང་ དངཔོ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༤༤༧ལོར་ཐོག་མར་ཕྱག་བཏབ། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༣༩༡ལོར་གཙང་གི་སྲས་གུར་མེ་ཞེས་པའི་ འབྲོག་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས།སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་ལ་ སྦྱང་བརྩོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ།སྐུ་ནར་སོན་ནས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་སོགས་རྩ་བའི་བླ་མ་མང་ པོ་ལས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་དུ་གསན་ཞིང་རིག་པའི་གནས་བཅུར་མཁས་ པའི་ཆོས་ལུགས་ཐད་ཀྱི་གྲགས་ཅན་མི་སྣར་གྱུར།སྤྱི་ལོ་༡༤༤༧ལོར་ཕྱུག་གཞུང་ དར་རྒྱས་པ་ དཔོན་བསོད་ནམས་དཔལ་བཟང་གིས་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་ཏེ་ས་ཡི་ དགེ་བཅུ་སོགས་ཚང་བའི་ས་དཔྱད་ དཔྱད་པར་ཅན་དུ་ལྡན་པའི་གནས་དེར་ བཀྲིས་ལྷུན་ཆོས་སྡེ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་ཕྱག་བཏབ་ནས་སྔ་རྗེས་སུ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ འགོར།རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་ཆོས་སྡེ་འདིའི་ཁྲི་པ་དང་པོ་མཛད་ནས་༡༩༥༩ ལོ་བར་ཁྱོན་བསྡོམས་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་འཕོས།སྤྱི་ལོ་༡༦༠༠ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ ཕྲེང་བཞི་པ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཆོས་སྡེ་འདི་རྒྱས་སྐྲུན་མཛད་པ་ནས་ བཟུང་པན་ཆེན་སྐུ་ཐོག་རིམ་བྱོན་གྱིས་ཉམས་གསོ་རྒྱས་སྐྲུན་མཛད་ནས་དེང་གི་གཞི་ ཁྱོན་འདི་ཙམ་བྱུང་ལ་།གསེར་འོད་ཆེམ་ཆེམ་དུ་འཕྲོ་བའི་གསེར་ཕིབས་དང་།རྒྱལ་མཚན། གཉྫིར་བཅས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཛེས་པའི་རྣམ་པ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ ཕྱོགས་འདིར་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་བརྗིད་ཉམས་དང་ལྡན་ཞིང་།ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ དང་།གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཡུལ་ལྗོངས་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་ཅིང་།གཞིས་ རྩེའི་ནུབ་ངོས་ཉི་མ་གདོང་གི་རི་རྒྱུད་རྒྱབ་རི་གླང་ཆེན་འགྱིངས་པ་དང་འདྲ་བའི་ལྷོ་ འདབས་སུ་རྔམ་བརྗིད་དང་ལྡན་པར་གནས་ཡོད།བཀྲིས་ལྷུན་དགོན་དུ་ཤར་རྩེ་དང་། དཀྱིལ་ཁང་།ཐོས་བསམ་གླིང་།སྔགས་པ་སོགས་གྲྭ་ཚང་བཞི་ཡོད་ཁོངས་ནས་སྔགས་པ་ གྲྭ་ཚང་ནི་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་དུས་ཕྱིས་ཕྱག་ བཏབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་སྔར་ཡོད་མི་ཚན་ཉེར་དྲུག་གི་སྟེང་དུ་རྗེ་ དིའི་སྐུ་དུས་སུ་གསར་འཕར་མི་ཚན་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་བྱུང་བ་བཅས་བསྡོམས་མི་ཚན་ ལྔ་བཅུ་ང་བརྒྱད་ཡོད་པ་དང་།ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་ཐད་ལི་མ་ལྷ་ཁང་།བཀའ་འགྱུར་ ལྷ་ཁང་།ཡང་རྩེ་ལྷ་ཁང་།མངོན་དགའ་ལྷ་ཁང་།རྒྱ་ནག་ལྷ་ཁང་།རིན་ཆེན་ལྷ་ཁང་། ངུར་སྨྲིག་ལྷ་ཁང་།པཎ་གྲུབལྷ་ཁང་།དགའ་གདོང་ལྷ་ཁང་།བླ་མ་ལྷ་ཁང་།གཡབ་བར་ ལི་མ་ལྷ་ཁང་ནུབ་མ།གཡབ་བར་ལི་མ་ལྷ་ཁང་དབུས་མ།གཡབ་བར་ལི་མ་ལྷ་ཁང་ཤར་ མ།གཡབ་བར་དངུལ་གདུང་ལྷ་ཁང་སོགས་དང་།གཞན་ཡང་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ ཀྱི་གོས་སྐུ་ཆེན་མོ་གསུམ་དང་།དབྱེན་སྡུམ་མཆོད་རྟེན་ཤར་མ་དང་།བཀག་སྣེ་སྒོ་བཞི་ བཅས་ཀྱང་གསར་བཞེངས་མཛད་པས་དུས་དེ་ནས་བཟུང་ཆོས་སྡེ་འདི་ཉིད་པཎ་ཆེན་ རིན་པོ་ཆེའི་ཆོས་བཞུགས་བླ་བྲང་དུ་གྱུར།ཆོས་སྡེ་འདིའི་གྲྭ་གྲངས་ཐད་དར་རྒྱས་ཆེ་ཤོས་ ཀྱི་སྐབས་སུ་སྒྲིག་བཞུགས་དགེ་འདུན་ཞལ་གྲངས་བཞི་སྟོང་ལྷག་ཙམ་ཟིན།དགོན་པ་འདིའི་ འདུ་ཁང་གི་རྒྱ་ཁྱོན་ཀ་བ་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དང་། དེའི་གཙང་ཁང་དབུས་མར་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་བལ་བོད་ཀྱི་བཟོ་བོ་བཀུག་ནས་ བཞེངས་པའི་གསེར་ཟངས་ཀྱི་ཐུབ་དབང་སྐུ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་ལྔ་ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་བཞུགས་ཤིང་། ནང་བཞུགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་རིང་བསྲེལ་དང་།ཙོང་ཁ་པའི་དབུ་སྐྲ།རྗེ་དགེ་ འདུན་གྲུབ་པའི་རྩ་བའི་བླ་མ་ཤེས་རབ་སེང་གེའི་དབུ་ཐོད་བཅས་ཡོད།དེའི་གཡས་གཡོན་ དུ་ཉེ་སྲས་བརྒྱད་ཀྱི་འཇིམ་སྐུ་བཞུགས་པ་དེ་ནི་བཀྲིས་ལྷུན་དགོན་གྱི་རྟེན་གཙོའི་གྲས་ཡིན། དེའི་གཡས་ཀྱི་བྱམས་ཁང་དུ་རྟེན་གཙོ་གསེར་ཟངས་ལས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་བ་མི་ཕམ་མགོན་པོ་ སྐུ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པ།ནང་བཞུགས་སུ་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མཚོན་པའི་དམ་ པ་མང་པོའི་རིང་བསྲེལ་ལྡན་པ་བཞུགས།བྱམས་མགོན་གྱི་གཞོགས་གཉིས་སུ་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ པའི་ཕྱག་བཟོའི་སྨན་འཇིམ་གྱི་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་།འཇམ་དབྱངས་བཞེངས་སྐུ་ཐོག་ཚད་མ་ གཉིས་བཞུགས།གཡོན་གྱི་སྒྲོལ་མ་ལྷ་ཁང་ནང་རྟེན་གཙོ་གསེར་ཟངས་ཀྱི་སྒྲོལ་དཀརཡིད་བཞིན་ འཁོར་ལོའི་སྣང་བརྙན་སྐུ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་གསུམ་ལྡན་མ་བཞུགས་ཤིང་། དེའི་ནང་བཞུགས་སུ་ སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་མང་པོའི་རིང་བསྲེལ་དང་།སྒྲོལ་མ་རང་བྱོན་མཐོ་གང་པ་ བྱིན་རླབས་ཅན་ཞིག་བཅས་བཞུགས། དགོན་པའི་ནུབ་ངོས་བྱམས་ཁང་ཆེན་མོ་མཐོ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་བྱས་པ་ཞིག་ ཡོད་པ་དེར་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ཁྲེ་གྲུ་བཞི་མ་བརྒྱད་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ཙམ་ཡོད།བྱམས་ཁང་ཆེན་མོའི་ རྟེན་གཙོར་གསེར་ཟངས་ཀྱི་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་སྐུ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་དང་ སྐར་མ་བདུན་ཅུ་ལྡན་པ་བཞུགས་ལ་དེའི་ཕྱག་མགོ་གཅིག་པུར་རིང་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ་གསུམ་ཙམ་ དང་།ཕྱག་དཔུང་གཡས་གཡོན་བར་གྱི་ཕྲག་ཞེང་ལ་སྤྱི་ཁྲེ་བཅུ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཙམ་ཟིན། དེའི་དབུ་དཔལ་གྱི་དཀྱིལ་དུ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་གྱི་ཕྲ་ཚོམ་སྒོ་ང་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་གཟུགས་ཧྲིལ་པོར་གཡུ་མུ་ཏིག་དང་གཟི་བྱུ་རུ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲ་རྒྱན་བསམ་ གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་ལ་མཐོ་ཁྱད་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ན་དཔེ་ཟླ་བཙལ་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་སྐུ་བཪྙན་འདི་ནི་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་ རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་༡༩༡༤ལོར་བཞེངས་མཛད་ཅིང་།བཞེངས་ཡུན་ལོ་ བཞི་འགོར་བ་དང་སྐུ་རྒྱུར་ཟངས་དམར་འདེགས་རྒྱ་སུམ་འབུམ་ཉིས་ཁྲི་ལྷག་ཙམ་སྤྱད་པ་ སོགས་གསེར་ཐང་ལ་ཕབ་ན་རྒྱུ་གྲོན་གསེར་རྒྱ་མ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཙམ་དུས་ཡུན་ལོ་ གསུམ་ལ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་རེད།

ཆོས་ལུགས། རྩོམ་སྒྲིག

བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ནི་བོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་གཅིག་རེད།

ཟིན་ཐོ་འམ་དཔྱད་གཞི། རྩོམ་སྒྲིག

དཔྱད་གཞིའི་དཀར་ཆག། རྩོམ་སྒྲིག

ལ་རྩེ་འམ་དཔའ་མཁར་བསྟོད་པ།

ལབ་ཙེའམ་ལ་རྩེ་ཡང་ན་དཔའ་མཁར་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནའ་སྲོལ་རང་ བཞིན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་འཕེལ་རིམ་དང་དམག་འཐབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཕམ་སོགས་ལའང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ ཞིག་རེད་ལ་དེ་བས་ཀྱང་རིགས་རུས་ཐད་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲེལ་བ་དམ་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ ཀྱང་རེད། སྤྱིར་ལབ་ཙེའམ་དཔའ་མཁར་ནི་བོད་ཡུལ་དབུས་དང་དེ་བཞིན་དུ་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་དུ་གནས་ པའི་རུ་སྡེ་དག་གིས་སྔོན་དང་པོའི་དུས་ནས་རི་མཐོན་པོ་དག་གི་རྩེ་མོ་རུ་ལབ་ ཙེའམ་དཔའ་མཁར་རྩིག་སྲོལ་ཡོད་པས། དེང་གི་དུས་སུའང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ན་ལབ་ཙེ་བགྲང་གིས་མི་ལང་པ་ཡོད་པ་ རེད། ལབ་ཙེ་ཞེས་པའི་ཙེ་ནི་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་དེ་སྣོད་དང་། ཕོ་བྲང་ངམ། མཁར་སོགས་རྟེན་གཞིའམ་འདུག་སར་གོ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལབ་ཙེ་ལ་དབྱེ་ན་ཀྱེ་ཏུ་དང་། ལབ་ཙེ། དཔའ་མཁར་བཅས་རིགས་གསུམ་ཡོད་ཅིང་། རི་ཡི་མགོ་ནས་བརྩིགས་ན་ཀྱེ་ཏུ་དང་། རི་སྐེད་ནས་བརྩིགས་ན་ལབ་ཙེ། མདོ་ནས་བརྩིགས་ན་དཔའ་མཁར་ཟེར་བའི་སྲོལ་ཡང་ཡོད། དེའི་མཚོན་བྱེད་ནི་བོད་ཀྱི་ཡབ་མེས་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་ཕ་རོལ་པོའི་དགྲ་ལ་འཐབ་ཏེ་ རྣམ་པར་རྒྱལ་རྗེས་བོད་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་གཅེས་སྲོག་ཤོར་བའི་ དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་བསམ་བློའམ་སྙིང་སྟོབས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ དང་། ཁོང་ཚོ་སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ལ་མཐུན་རྐྱེན་དང་གདོང་གྲོགས་ མཛད་པས་ལྷ་ལ་བཀུར་ནས། མདའ་གྲི་མདུང་གསུམ་གྱི་རྫོངས་པ་མང་པོ་བྱིན་ཏེ་རི་བོ་མཐོན་པོ་དང་། ཉག་ག་ཁིས་ཁ། འགག་འཕྲང་དོག་མོ་སོགས་སུ་དཔའ་བོའི་བཙན་རྫོང་གི་ཚུལ་དུ་ཕོན་པོར་སྤུངས་པ་དང་། རི་དེ་ལ་གནས་ཤིང་ཡུལ་དེ་ལ་ཕན་པའི་གྲོགས་མཛད་པའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཏུ་བསྐོས་ ནས་མཐའ་མཚམས་དང་ཡུལ་ལུང་སྲུང་བའི་ཡབ་མེས་སུ་འབོད། ཡུལ་མདོ་སྨད་ས་ཆར་ཆ་བཞག་ནས་བཤད་ན་ལབ་རྩེ་ཡོད་སར་ཕལ་ཆེར་ཨ་མྱེས་རེ་བཞུགས་ ཡོད་ངེས། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་ལྷའམ་སྐྱེས་ ཁུངས་རིགས་རུས་སོགས་ཀྱང་ལབ་རྩེ་དང་འབྲེལ་བ་དམ་དུ་སྦྲེལ་ཡོད། སྐྱེས་ལྷ་ཞེས་པ་ནི་སོ་སོའི་རུས་ཁུངས་གང་ཡིན་ཐད་ཀྱི་ཡབ་མེས་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་ དམ་པ་གང་ཞིག་གི་མིང་ཡིན་པ་ནི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཚོས་དེ་དག་ལ་ཨ་མྱེས་ཅེས་ འབོད་པའི་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་བརྡ་རྙིང་བ་འདིས་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད། ལབ་རྩེ་སྟོད་པའི་སྐབས་སུ་དང་པོ་ཡབ་མེས་གང་གནས་སའི་ཡུལ་ལུང་དེའི་སར་གུར་ སོགས་མགོ་སྦྲ་ཕུབ་ནས་མི་མང་པོ་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོ་ག་སྒྲུབ་པ་ དང་། རིམ་པའི་ལབ་རྩེ་སྟོད་སའི་ས་ཆ་གཏན་ཁེལ་རྗེས་ཕོ་བྲང་གཤོང་བ་དང་། དེའི་ནང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་མང་རྫ་མ་སོགས་སུ་བཅུག་ནས་འཇོག་པ། བལ་དང་ཤུག་པ་འོམ་བུ། ཉ་རུག་ཞེས་པའི་ཤིང་སྣ་མང་པོའི་བཏུམས་པ་དང་། སྟེང་དུ་རྡོ་ཡི་ཁྲི་བརྩིགས་རྗེས་ལྕགས་དང་ཤིང་སོགས་ཀྱིས་བཟོས་པའི་མདའ་གྲི་ མདུང་གསུམ་ཕོན་པོར་སྤུངས་བ་དང་ཤིང་སྣ་མང་པོས་བཏུམས་ནས་ལུག་བལ་དཀར་པོའི་རྨི་ ཐག་གིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། ལབ་རྩེ་ཆེ་ཆུང་མ་བུ་བཅུ་གསུམ་དང་བཅུ་བཞི་སོགས་བན་བོན་ལུགས་སུ་ཅུང་མ་འདྲ་བ་ ཡོད། བན་ལུགས་སུ་མ་བུ་བཅུ་གསུམ་དང་བོན་ལུགས་སུ་མ་བུ་བཅུ་གསུམ་མམ་བཅུ་བཞི་གང་རུང་ སྤུངས་སྲོལ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། ལབ་རྩེ་ཡི་ཁྲི་རྩིག་བྱེད་ནི་ཡུལ་ལུང་གང་དེའི་རང་བྱུང་རྡོའི་རིགས་ཀྱིས་བཟོས་ པ་ཞིག་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཁང་ཁྱིམ་བཟོ་བསྐྲུན་གྱི་རྩིག་རྒྱག་སྟངས་དང་གཉིས་ སུ་མེད་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན་གྲུ་རྡོ་དང་སྟེང་རྡོ། ཕོ་འཇོག་མོ་འཇོག ངོས་ལེགས་ཤོམས་འཇོག རྟ་རྨིག་དང་ཆུ་འཐུང་སོགས་ཀྱི་འཇོག་སྟངས་དང་། ཇ་ལ་ཁ་འཁྱིལ། ཧྲ་ཧྲུག་དང་ཁོག་རྡོ་ངོ་རྡོ་སོགས་འཇོག་སྟངས་སོགས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་ དངོས་སླད་མེད་པ་གང་མང་ཞིག་མ་ཉམས་པར་ད་དུང་ཡང་གསོན་པོར་གནས་ཡོད།