འབྲུག་ཡུལ།

འབྲུག་ཡུལ ནས་ཁ་ཕྱོགས་བསྐྱར་དུ་བཟོས་པ།

འབྲུག་ཡུལ་ནི་ཨེ་ཤ་ཡ་ཡི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་རེད།

འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར།

Bhutan དེའི་རྒྱལ་ས་ནི་ཐིམ་ཕུ་རེད། བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་གནས་ཡོད་པའི་ཆོས་ལྡན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ནི་<<སྔ་ལོང་པ།>>པ་དང་། <<ཤར་ཕྱོགས་པ།>> <<ལྷོ་མཚམས་པ་>>ཞེས་མི་རིགས་གཙོ་བོ་གསུམ་ལས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་དང་། མི་འབོར་ ༧༤༡་༨༢༢ ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ནང་པ་ཡིན། རྫོང་ཁག ༢༠ གྲོང་བརྡལ། ༢༠༥ ས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ ༤༧་༠༠༠ ཡོད་པས་ས་བབ་མཐོ་ཤོས་རྒྱ་མཚོ་ངོས་ནས་གངས་ཆེན་ཀུ་ལ་གངས་རི་བར་བརྐྱངས་ཁྲུ་ ༢༤༧༨༠ དང་། དམའ་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་ཐང་ཁུལ་བར་བརྐྱངས་ཁྲུ་ ༢༠༠ བཅས་ཀྱི་མཚམས་སུ་གནས་ཡོད།

  • སྔ་ལོངས་པ་ནི། གནས་དེར་སྔ་མོ་ནས་སླེབས་མཁན་ཞེས་པའི་དོན་དང་འདིའི་རུས་རྒྱུད་བོད་པ་ཡིན།
  • ཤར་ཕྱོགས་པ་ནི། ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་མི་སྟེ་ཡུལ་མི་དང་པོ།
  • ལྷོ་མཚམས་པ། ཉེ་རབས་ཀྱི་བོད་མི་བྱེས་པ་སོགས་ཡིན།
འབྲུག་གི་རྒྱལ་རྟགས།

འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་སྐད་ཡིག་ནི་རྫོང་ཁ་<<བོད་ཡིག་>>ཡིན་ཞིང་ཤུགས་ཆེ་བ་བོད་ཀྱི་བརྡ་རྙིང་ཡིན།


ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་དུས་རབས ༡༧ པའི་ནང་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ལྷོ་མོན་ནམ་ལྷོ་མོན་ཁ་བཞི་གྲགས་པའི་ཡུལ་སྡེ་དེ་ཡུག་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་རྗེས་འབྲུག་ཡུལ་ཞེས་ཐོགས། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་དུས་རབས་ ༡༨ བར་འབྲུག་ཡུལ་ནང་ཕྱི་ནང་གི་དུས་ཟིང་མང་པོ་བྱུང་ཡང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༨༢ ལོར་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གི་བུ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ནང་གི་དགྲ་བོ་ཚང་མ་ཚར་བཅད་རྗེས། འབྲུག་གི་ལྷ་མི་སྲིད་སྡེ་ཡོངས་ཀྱིས་མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་འབྲུག་གི་རྒྱལ་པོར་བསྐོས། ཡུལ་འདིར་ཕྱི་ལོ་དུས་རབས་ ༨ པ་ནས་ནང་པའི་ཆོས་དར་བ་དང་། དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་གཞུང་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༠༧ ལོར་འབྲུག་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིང་ལུགས་དབུ་བརྙེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལོར་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འཛུལ་ནས་འཐུས་མི་ ༡༢༨ པ་དེ་ཆགས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་མང་གཙོའི་རིང་ལུགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་དེར་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པའི་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོ་དང་། འབྲུག་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིང་ལུགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་རྒྱས་པ་བྱས། ནང་པ་མང་གཙོའི་རྩ་ཁྲིམས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་ངོ་རྟགས།

དང་པོ། རྒྱལ་དར་ནི་ཕྱེད་སེར་པོ་དང་། ཕྱེད་ལི་ཝང་གི་གཞི་ཅན་སྟེང་འབྲུག་དཀར་པོ་ཁ་གནམ་བསྟན། རྐང་ལག་གི་སྡེར་མོས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་འཛིན་པ། གཉིས་པ་གཞུང་རྟགས་ནི། སྦུག་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་གཡས་གཡོན་གཡུ་འབྲུག་ཕོ་མོས་བརྒྱན་པའི་རྩེ་ཏོག་ནོར་བུ་མིག་གསུམ་པ་མཐའ་མུ་ཁྱུད་ཀྱིས་བསྐོར་བ།

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྱོན་ཆས། གོ་དང་དཀྱི་ར།

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤིང་། ཙན་དན།

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མེ་ཏོག ཚེར་སྔོན་མེ་ཏོག

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སེམས་ཅན། འབྲོང་གྱིམ་ཙེ།

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བྱ། བྱ་ཨོ་རོག

རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ། རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས།

རྒྱལ་བརྒྱུད་རིམ་བྱོན་གྱི་གཙུག་རྒྱན། བསྔམས་ཤིང་བརྗིད་ལ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་གཟི་བྱིན་འབར་བའི་དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་བཅས་ཡིན།

རྒྱལ་དར། རྩོམ་སྒྲིག

འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར་འདི་ དབྱིབས་གྲུ་བཞི་སྦེ་ཡོདཔ་དང་ ཕྱོགས་གཉིས་ལུ་ གསེག་དྲ་སྦེ་བགོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཕྱེ་གསེརཔོ་སྦེ་ལྟག་ལུ་ཡོད་མི་དེ་གིས་ སྲིད་དང་མངའ་བདག་རྒྱལ་པོའི་ བརྡ་མཚོན་ཚུ་སྟནམ་ཨིནམ་དང་ འོག་ལུ་ཡོད་མི་ ལི་ཝང་འདི་གིས་ འབྲུག་པ་བཀའ་རྒྱུད་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བརྡ་མཚོན་ཚུ་གསལ་སྟོན་འབདཝ་ཨིན། འབྲུག་དཀརཔོ་སྦེ་ཡོད་མི་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གཙང་མ་ཡོད་པའི་བརྡ མཚོན་སྟོནམ་ཨིནམ་དང་ འབྲུག་གི་ལག་པར་ནོར་བུ་ཡོད་མི་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་རྒྱུ་ནོ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་གསུམ་ཚོགས་པའི་རྟགས་ཨིན། འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར་འདི་ ༡༩༤༧ ལུ་ མ་ཡུམ་ ཆོས་ཉིད་དབང་མོ་མཆོག་གིས་གསར་བསྐྲུན་འབད་འབདཝ་ཨིནམ་དང་ ༡༩༥༦ ལུ་ ད་ལྟོའི་བཟོ་རྣམ་ལུ་ ལེགས་བཅོས་འབད་འབདཝ་ཨིན།

མིང་ཐོགས་ཚུལ། རྩོམ་སྒྲིག

ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་དུས་རབས ༡༧ པའི་ནང་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ལྷོ་མོན་ནམ་ལྷོ་མོན་ཁ་བཞི་གྲགས་པའི་ཡུལ་སྡེ་དེ་ཡུག་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་རྗེས་འབྲུག་ཡུལ་ཞེས་ཐོགས།

རྒྱལ་རབས་རིམ་བྱོན། རྩོམ་སྒྲིག

འབྲུག་གི་ད་སྐབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དབང་གྲགས།

འབྲུག་རྒྱལ་དང་པོ། ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ལོ། ༡༩༠༧ ནས་ ༡༩༢༦ བར་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས། འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ། འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ལོ། ༡༩༢༦ ནས་༡༩༥༢ བར་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས། འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ། འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ལོ། ༡༩༥༢ ནས་ ༡༩༧༢ བར་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས། འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ། འཇིགས་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ལོ། ༡༩༧༢ ནས་ ༢༠༠༦ བར་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས། འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ། འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱི་ལོ། ༢༠༠༦ ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་འགན་བཞེས།

སྐད་ཡིག རྩོམ་སྒྲིག

རྫོང་ཁ།

མི་འབོར། རྩོམ་སྒྲིག

མི་འབོར་ ༧༤༡་༨༢༢

རྒྱལ་ས། རྩོམ་སྒྲིག

ཐིམ་ཕུ།

རྫོང་ཁག རྩོམ་སྒྲིག

རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་ནི། ༡ མགར་ས་དང་། ༢ སྤུ་ན་ཁ། ༣ ཐིམ་ཕུ། ༤ སྤ་རོ། ༥ ཧཱ། ༦ བསམ་རྩེ། ༧ ཆུ་ཁ། ༨ དར་དཀར་ནང་། ༩ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་། ༡༠ རྩི་རང་། ༡༡ ཀྲོང་གསར། ༡༢ གསར་སྤང་། ༡༣ བུམ་ཐང་། ༡༤ གཞལ་སྒང་། ༡༥ ལྷུན་རྩེ། ༡༦ མོང་སྒར། ༡༧ བཀྲིས་གཡང་རྩེ། ༡༨ པདྨ་དགའ་ཚལ། ༡༩ བཀྲིས་སྒང་། ༢༠ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་བཅས་ཡིན།

ས་ཁོངས། རྩོམ་སྒྲིག

  1. བུམ་ཐང་།
  2. ཆུ་ཁ།
  3. དར་དཀར་ནག
  4. མགར་ས།
  5. ཧཱ།
  6. ལྷུན་རྩེ།
  7. མོང་སྒར།
  8. སྤ་རོ།
  9. པདྨ་དགའ་ཚལ།
  10. སྤུ་ན་ཁ།
  1. བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར།
  2. བསམ་རྩེ།
  3. གསར་སྦང་།
  4. ཐིམ་ཕུ།
  5. བཀྲ་ཤིས་སྒང་།
  6. བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ།
  7. ཀྲོང་གསར།
  8. རྩི་རང་།
  9. དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་།
  10. གཞལ་སྒང་།

འབྲུག་ཡུལ་ནི་བོད་ཀྱི་ལྷོ་བྲག་རྗོང་དང་ས་མཚམས་རེད། ངའི་ཕ་ཡུལ་ལྷོ་བྲག་རྗོང་ནས་ཡིན། ལྷོ་བྲག་མཁར་ཆུ་དགོན་དུ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཚོགས་འཚོགས་སྐབས་ཉེ་འགྲམ་གྱི་འབྲུག་ཡུལ་གྱི་མི་མང་པོ་འདི་གར་འཛོམས་ནས་ཆོས་ལུགས་དབང་ལུང་ཞུ་བར་ཡོང་གི་ཡོད།

ལོ་རྒྱུས། རྩོམ་སྒྲིག

དེ་ཡང་དུས་རབས་དགུ་བའི་གོང་དུ་བྱུང་བའི་འབྲུག་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་གསལ་བོ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མེད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ། བོད་དུ་བླ་མ་ཆེ་ཁག་དང་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་མཁན་མང་བོ་དམར་གསོད་དུ་བཏང་བའི་དྲག་པོའི་ཟིང་ཆ་བྱུང་བའི་སྐབས་སུ་བོད་ཀྱི་གྲྭ་བ་མང་བོ་འབྲུག་ཏུ་བྲོས་བྱོལ་དུ་བསླེབས་ཤིང་། གནས་དེར་གཞིས་ཆགས་ནས་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དར་སྤེལ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཁ་ཇེ་རྒྱས་སུ་ཕྱིན་པ་རེད། དུས་རབས་༡༢་བའི་ནང་དུ་འབྲུག་ཏུ་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་དར་སྤེལ་བྱུང་བ་དང་། དེ་ནས་འབྲུག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྨང་གཞིར་བཟུང་བའི་སྟེང་ནས་གོང་འཕེལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། འབྲུག་ཡུལ་ནི། ཡུན་རིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་སྣ་མང་ལ་བརྟེན་ནས་རིམ་བཞིན་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཐུབ་པར་གྱུར་ཡོད། དུས་རབས་བདུན་པའི་དཀྱིལ་ནས་དུས་རབས་དགུ་བའི་བར་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་སྲིད་དབང་གི་འོག་ཏུ་གནས་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ། འབྲུག་ཡུལ་དུ་གཅིག་གྱུར་གྱི་དབང་བསྒྱུར་མེད་པར་ས་གནས་ཁག་ཁ་འཐོར་དུ་གནས་པའི་ཡུལ་གྱི་དཔོན་པོ་བྱུང་བ་དང་། སྤྱི་ལོ་༡༦༡༦་ལོའི་ནང་དུ། བོད་ཀྱི་གཙང་སྟོད་ནས་ཡིན་པའི་བླ་མ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས། ཁོང་གིས་འབྲུག་ཡུལ་ནི་གཅིག་གྱུར་གྱི་ཡུལ་གྲུ་ཞིག་ཏུ་བཟོས་ཤིང་། འབྲུག་པའི་རིག་གཞུང་གི་ངོ་བོ་སོགས་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་གི་ཁྱད་ཆོས་ལས་ཁ་བྲལ་དུ་གནས་པར་འབད་བརྩོན་གནང་བ་རེད། ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ནི་བོད་ཀྱི་གཙང་རྭ་ལུང་དགོན་པ་ནས་ཡིན་པ་དང་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲོལ་འཛིན་མཁན་འབྲུག་པ་མི་ཕམ་བསྟན་པའི་ཉི་མ་དང་སྡེ་བ་སྐྱིད་ཤོད་པའི་སྲས་མོ་བསོད་ནམས་དཔལ་གྱི་བུ་ཁྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ཡིན། གཞོན་དུས་ཁོང་ནི་རྒྱལ་དབང་འབྲུག་ཆེན་གྱི་ཡང་སྲིད་ལ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ། གཙང་རྭ་ལུང་དགོན་པར་ཁྲི་འདོན་གནང་ནའང་འབྲུག་ཆེན་པདྨ་དཀར་བོའི་རྗེས་འབྲངས་པ་ལྷ་རྩེ་ངག་དབང་བཟང་བོ་སོགས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་མ་གནང་པ་དང་། ཡིན་ཡང་། ཁོང་གིས་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་མ་དགོན་རྭ་ལུང་དུ་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱུན་བཞུགས་དང་ཁྲི་འཛིན་གནང་བ་ལ་གཞན་གྱིས་དབྱེན་སྦྱོར་སྣ་མང་བརྩམས་པ་དང་། བོད་ཀྱི་གཙང་པ་སྡེ་སྲིད་ལགས་ཀྱིས་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འཛིན་བཟུང་བྱེད་པར་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྤྱི་ལོ་༡༦༡༦་ལོར་ཁོང་བོད་ནས་ཕྱོགས་ཐོན་མཛད་དེ་འབྲུག་ཏུ་ཕེབས་པ་དང་དེའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་ནས་རྒྱུན་བཞུགས་གནང་བར་མ་ཟད། ཐིམ་པུ་ལུང་གཞོངས་ཀྱི་སྟོད་ཕྱོགས་སུ། སྤྱི་ལོ་༡༦༢༠་ལོར་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆག་རི་དགོན་པ་ཕྱག་འདེབས་མཛད་ཅིང་། འབྲུག་ཡུལ་དུ་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུན་རིམ་བཞིན་གསར་བཏོད་གནང་བ་རེད། ད་དུང་སྤྱི་ལོ་༡༦༢༩་ལོར་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་འབྲུག་གི་ཐིམ་པུ་ཕྱོགས་སུ་བསམ་སྟོད་ཀ་རྫོང་སྟེ་སྲིད་འཛིན་གྱི་ལྟེ་བ་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང་། དུས་རབས་༡༢་ནས་འབྲུག་གི་ནང་དུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་བའི་ལྷ་པ་བཀའ་བརྒྱུད་དང་རྙིང་མ་ཆོས་བརྒྱུད་བཅས་ཀྱིས་བདག་འཛིན་བྱས་པའི་ས་ཆ་ཁ་ཤས་ཤིག་ལ་དབང་བསྒྱུར་མཛད་ཅིང་། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲུག་གི་ས་ཁུལ་ཡོངས་སུ་ལས་འགུལ་སྣ་མང་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་སྤེལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། འབྲུག་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་དབང་བསྒྱུར་མཛད་པའི་ཐབས་བྱུས་བཤམས་པ་རེད། འབྲུག་གི་ཁྲིམས་ཀྱི་བཅའ་ཡིག་ཆེན་མོ་བཟོས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་སྡེ་བ་གཞུང་གི་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ལས་ལོགས་སུ་བགར་བ་དང་། ཞབས་དྲུང་ཞེས་པའི་མིང་གི་གོ་གནས་སོགས་བཟུང་སྟེ་འབྲུག་གི་དགོན་སྡེ་དང་མི་སྡེ་ཁག་གི་སྲིད་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་གསར་དུ་བཏོད་ཡོད། དེ་ནས་སྤྱི་ལོ་༡༦༥༡་ལོར་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་ནི་ སྐུ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་རེད། དེའི་རྗེས་སུ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་མཐའ་དག་ཁོང་གི་རྗེས་འབྲངས་བ་ཡིན་པའི་ས་གནས་དཔོན་སློབ་རྣམས་ཀྱིས་མཇུག་སྐྱོང་གནང་བ་དང་། ཁོང་སྐུ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་གནས་ཚུལ་ནི་ས་གནས་དཔོན་སློབ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་༥༤་རིང་དུ་གསང་རྒྱ་མཛད་དེ་མུ་མཐུད་དུ་ཁོང་གི་ལས་དོན་རྣམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་པ་རེད། ད་ལྟའང་འབྲུག་ཏུ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཉིན་མོ་དེ་འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གུང་གསེང་ཞིག་ལྟར་དུ་བོད་ལུགས་ཀྱི་ཟླ་བཞི་བའི་ཚེས་བཅུ་ལ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པ་རེད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲུག་གི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ལོ་ངོ་ཉིས་བརྒྱའི་རིང་དུ་མི་དམངས་ནང་ཁུལ་ལ་སྲིད་དབང་རྩོད་ལེན་དང་འཐབ་འཛིང་ནང་འཁྲུག་གི་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བསྟུད་མར་བྱུང་བ་ཁག་བརྒྱུད་ནས། སྤྱི་ལོ་༡༨༨༥་ལོར་འབྲུག་རྒྱལ་དང་པོ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་འབྲུག་གི་སྲིད་དབང་མཐའ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་པ་དང་། དེ་ནས་ཨིན་ཇི་དང་རྒྱ་གར་མཉམ་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཆིངས་ཡིག་རྒྱུད་འཛིན་བྱས་པ་རེད། ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༨༦༢་ལོར་ཀྲོང་གསར་རྫོང་གི་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་འཛིན་པའི་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་ཨ་ཞེ་པད་མ་ཆོས་སྐྱིད་གཉིས་སུ་འཁྲུངས་པ་དང་། ཡབ་དམ་པའི་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགྲ་བོ་རྣམས་ཕམ་པར་མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་རྙིང་བ་སྤུ་ན་ཁའི་མི་དམངས་ཀྱིས་ཁོང་ནི་འབྲུག་གི་རྒྱལ་བོར་བདམས་པ་དང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༠༧་ལོའི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༡༧་ཉིན་ལ་འབྲུག་གི་རྒྱལ་བོའི་དབུ་ཞྭ་ལེགས་པར་བསྣམས་ཡོད་པ་རེད། སྤུ་ན་ཁ་ནི་འབྲུག་ཡུལ་ལ་རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་ཡོད་པའི་ནང་གི་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༥༥་ལོའི་བར་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་དང་སྲིད་འཛིན་གྱི་ས་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ས་ཐིམ་པུ་ལ་གནས་སྤོར་གནང་ཡོད། སྤྱི་ལོ་༡༩༡༠་ལོའི་ནང་དུ་ཁོང་གིས་ཨིན་ཇི་དང་མཉམ་དུ་སྤུ་ན་ཁའི་ཆིངས་ཡིག་བཞག་ནས་ཨིན་ཇིའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་མི་བྱེད་པར་བཟོས་པ་རེད། སྤྱི་ལོ་༡༩༢༦་ལོར་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་སྐུ་གྲོངས་པའི་རྗེས་སུ། ཁོང་གི་སྲས་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱལ་བོའི་རྒྱུན་འཛིན་གནང་ནས་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་བཟུང་བ་རེད། སྤྱི་ལོ་༡༩༤༧་ལོར་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཐོབ་པའི་སྐབས་སུ། རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་གསར་བས་འབྲུག་ནི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད། ལོ་དེར་རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་གཉིས་ཀྱིས་ཞི་བདེ་དང་མཛའ་མཐུན་གྱི་ཆིངས་ཡིག་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱ་གར་གྱིས་འབྲུག་ལ་བཀོད་འདོམས་བྱེད་པ་ལས་འབྲུག་གི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་བྱུས་མི་བྱེད་པར་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད། སྤྱི་ལོ་༡༩༥༢་ལོར་ཁོང་གི་སྲས་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱལ་བོའི་གོ་གནས་བཞེས་པ་དང་། དེ་ནས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་བྱུང་ཞིང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༡་ལོར་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་ཚུད་ཡོད། ཁོང་གིས་འབྲུག་ཏུ་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་དང་རྒྱལ་བོའི་དམག་དཔུང་དང་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་སོགས་བཙུགས་ནས་དེང་རབས་སུ་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པའི་འགོ་བརྩམས་ཡོད། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༢་ལོར་རྒྱལ་བོ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གློ་བུར་དུ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ། ཁོང་གི་སྲས་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་བ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་ལགས་དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་སྟེང་རྒྱལ་བོའི་ཁྲི་ལ་འཁོད་ཅིང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༤་ལོའི་ཟླ་༦་ཚེས་༢་ཉིན་ལ་འབྲུག་རྒྱལ་བོའི་དབུ་ཞྭ་གསོལ་བ་རེད། ཁོང་ནི་འཛམ་གླིང་འདིའི་ནང་གི་རྒྱལ་བོ་གཞོན་ཤོས་དེ་ཆགས་པ་དང་། འབྲུག་དང་། རྒྱ་གར། ཨིན་ཇི། ཨ་རི་སོགས་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྣ་མང་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་མྱོང་བའི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པས། རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ལ་ཤེས་རྟོགས་ཟབ་པ་དང་འབྲུག་ཏུ་དེང་གི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་དང་། ཆབ་སྲིད་འཛིན་སྐྱོང་། ཡུལ་སྐོར་ལྗོངས་རྒྱུ། དཔལ་འབྱོར་བཅོས་བསྒྱུར། རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་སྐྱིད། དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་ལ་སོགས་གོང་འཕེལ་དང་ཡར་རྒྱས་སུ་བཏང་བའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། འབྲུག་ཏུ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་སོགས་རྩོད་རྙོག་སྣ་མང་གི་ཁྲོད་དུ་འབྲུག་སྡེ་སྲིད་དང་། རྗེ་མཁན་པོ། དཔོན་སློབ་གསུམ་གྱིས་ངོས་འཛིན་སྟངས་མི་འདྲ་བ་མང་བོ་རིམ་པར་བྱོན་པ་དང་འབྲུག་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་བཀག་སྡོམ་གྱི་བྱེད་ཐབས་ཀྱང་མཛད་པ་རེད། གཞན་ཡང་། རྒྱ་གར་གྱི་མོན་རྟ་དབང་དགོན་པ་དང་། བོད་སོགས་སུའང་ཁོང་གི་ཡང་སྲིད་བྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། དེང་སང་ཨི་ཏ་ལིར་བཞུགས་པའི་བོད་རིགས་མཁས་དབང་ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་ཡང་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཡང་སྲིད་ཡིན་པར་བཤད་དོ། ། ད་དུང་དེང་སང་འབྲུག་ཏུ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་བའི་ཕྲུ་གུ་ལོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པ་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༥་ལོ་ནས་བཟུང་ཕ་མ་དང་མཉམ་དུ་བཟང་བཙོན་དུ་བཞག་ཡོད་པར་བཤད་པ་རེད། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༦་ལོའི་ཟླ་༡༢་བའི་ཚེས་༡༤་ཉིན་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་བ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱལ་བོའི་སྲིད་དབང་གི་གོ་གནས་ལས་དགོངས་པ་ཞུས་ནས། སྲས་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་བ་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་རེད། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༨་ལོའི་ཟླ་༡༡་པའི་ཚེས་༦་ཉིན་དུ་འབྲུག་གི་གནའ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་རྙིང་བ་སྤུ་ན་ཁ་རུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་སྲས་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་ལ་རྒྱལ་བོའི་དབུ་ཞྭ་དེ་གསོལ་བ་རེད། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཐེ་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་མགྲོན་མང་བོ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། སྲས་འཇིགས་མེད་གེ་སར་ནི་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་བ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་ལ་བཙུན་མོ་བཞི་ཡོད་པའི་ནང་གི་གསུམ་པ་ཨ་ཤེ་ཚེ་རིང་གཡང་སྒྲོན་གྱི་སྲས་རྒན་པ་ཡིན། ཁོང་གིས་ཆུང་དུས་འབྲུག་ཏུ་གཡང་ཆེན་པུ་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭར་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཨ་རི་ནང་དུ་མཐོ་སློབ་ཁག་ཁ་ཤས་ལ་འགྲིམས་པའི་རྗེས་སུ་ཨིན་ཇིའི་ཨོ་ཁུ་སི་ཕོར་ཏྲི་སློབ་ཆེན་དུ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲིག་གཞི་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་ལ་སློབ་གཉེར་བྱས་ནས་སློབ་ཐོན་ཕྱིན་པ་རེད། སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡་ལོའི་ཟླ་༥་བའི་ཚེས་༢༠་ཉིན་དུ་རྒྱལ་བོ་འཇིགས་མེད་གེ་སར་གྱིས་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་སྒོ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་གནང་བའི་སྐབས་སུ། ཁོང་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡་ལོའི་ཟླ་༡༠་བའི་ཚེས་༡༣་ཉིན་དུ་སྤུ་ན་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རང་ལོ་ཉེར་གཅིག་ཡིན་པའི་འབྲུག་གི་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྗེ་བཙུན་པདྨ་ལགས་ལ་འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་པ་རེད། དེ་ལྟར་དུ་ཉིན་དེར་འབྲུག་གི་ཆུ་བོ་ཕོ་ཆུ་དང་མོ་ཆུ་ཟེར་བ་གཉིས་འཛོམས་སའི་གནས་ཏེ་པུ་ན་ཁ་རྫོང་དུ་མཛེས་སྡུག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྗེ་བཙུན་པད་མ་མཆོག་འབྲུག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་རྒྱལ་བོའི་ཁབ་ཏུ་བཞེས་ཡོད་པ་རེད།

རྫོང་ཁག རྩོམ་སྒྲིག

 
རྫོང་ཁག
'ནུབ ལྟེ་བ ལྷོ ཤར
ཐིམ་ཕུ་རྫོང་ཁག མགར་ས་རྫོང་ཁག བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག
སྤ་རོ་རྫོང་ཁག སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ཁག ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག བཀྲིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག
ཧཱ་རྫོང་ཁག དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག གསར་སྤང་རྫོང་ཁག བཀྲིས་སྒང་རྫོང་ཁག
བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག རྩི་རང་རྫོང་ཁག གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག མོང་སྒར་རྫོང་ཁག
ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག
བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག